przejrzałam już kilka książek ale 5 literowego nigdzie nie znalazłam, jak zdecydujesz się na inną ilość liter to daj znać a podeśle ci kilka całkiem fajnych "pseudo art."
Uchwycę jeszcze temat BOGÓW z troszkę innej strony i wprowadzę troszkę
inny podział bóstw.. :
- SOLARNE
- LUNARNE
- ASTRALNE
- URANICZNE
- TELLURYCZNE
- oraz CHTONICZNE
WARTO SIĘ ZAPOZNAĆ !!
o to zaczynamy...
BÓSTWA SOLARNE
______________
- typ bóstw uranicznych, będący personifikacją Słońca jako całości lub jego stanów.
Ważniejsze bóstwa solarne:
babiloński Szamasz
celtycki Lug
egipski Re (Ra) lub Amon-Re (Amon-Ra), Aton
grecki Apollo i Helios, którego kult przetrwał po części w kulcie świętego Eliasza
indoirański Mitra
indyjski Surja i Sawitri
japońska Amaterasu
rzymski Sol
słowiański Swaróg
staroarabska Hunam
skandynawski Sunna
Zwykle bóstwa solarne zajmują w panteonie główne miejsce, często jednocześnie są to bogowie wszechwiedzy, sprawiedliwości, zdrowia.
Czasem wyróżnia się bogów ze względu na "stan" słońca, np.:
Horus - egipski bóg uosabiający m.in. wschodzące słonce
Re - egipski bóg uosabiający m.in. słonce dzienne
Atum - egipska bogini uosabiająca m.in. zachodzące słonce
lub jego wpływ na przyrodę:
Szamasz - babilońsko-asyryjski bóg uosabiający dobroczynne Słońce
Nergal - babilońsko-asyryjski bóg uosabiający niszczące Słońce
Bywa, że bóstwo łączy oba powyższe aspekty - takie zjawisko obserwujemy w przypadku postaci Apolla. Zwykle jednak bóstwom solarnym przypisuje się dobry charakter.
Kult solarny był szczególnie powszechny w starożytnym Egipcie i na Bliskim Wschodzie, wśród wielkich cywilizacji Azji (Chiny, Indie, Japonia) oraz w Cesarstwie Rzymskim i zdarzało się, iż zdobywał tam dominującą pozycję. Jednakże zwłaszcza w porównaniu z kultem lunarnym, solarny nie jest zbyt powszechny - jego obecność w Afryce, Australii, Melanezji, Polinezji i Mikronezji bardzo nietrwale się zaznacza, równie słabo rysuje się w obu Amerykach, z wyjątkiem Peru i Meksyku (tylko tam powstały autentyczne organizmy polityczne). Wydaje się to podkreślać silny związek kultu solarnego z rozwojem cywilizacji historycznej, pojęcia króla i imperium.
Bóstwa solarne łączyły zwykle w sobie cechy bóstw płodności i wegetacji oraz bóstw stanowiących ład kosmiczny, co prawdopodobnie wynika z faktu, iż kult solarny ściśle łączy się z przejściem do gospodarki rolnej. Zwykle Słońce utożsamiano z pierwiastkiem męskim (podczas gdy bóstwa telluryczne zwykle łączono z pierwiastkiem żeńskim).
Częstokroć odwołanie się do bóstwa Słońca stanowiło podstawę legitymizacji władzy ziemskiej (władca jako syn Słońca), np.: bogini Amaterasu miała być przodkiem japońskiej rodziny cesarskiej, Inti był przodkiem króla Inków a egipskich faraonów nazywano synami Re.
Kult solarny czasem stawał się tak silny i popularny, że zaczynał funkcjonować jak religia monoteistyczna. Za Aureliana połączenie kultu Sola i Mitry stało się podstawą nowego kultu Słońca Niezwyciężonego (Sol Invictus), który nabrał cech państwowej religii niemalże monoteistycznej. Z kolei reformy Amenofisa IV uczyniły Atona jedynym bogiem w Egipcie.
Słońce jako dawca światła, często było kojarzone z okiem i widzeniem, a co za tym idzie bogowie solarni zostali utożsamieni z wszechwiedzą, prawem, a także przysięgą i kontraktem (Słońce jako świadek składanej przysięgi i zawieranej umowy). Takie funkcje przypisywano m.in. Heliosowi, Mitrze i Szamaszowi.
Zmieniony przez - Methos w dniu 2005-01-28 13:11:58
typ bóstw uranicznych, będących personifikacją Księżyca, jego faz, funkcji i stanów (np. bóstwa zaćmienia Księżyca lub księżycowego halo, jak bogini Hine-korako u Maorysów z Nowej Zelandii).
Ważniejsze bóstwa lunarne:
aztecki Teciztekatl (Tecciztecatl)
babiloński Sin
chińska Chang-e
frygijski Men
egipski Toth i Chonsu
etruska Losna
grecka Artemida i Selene
indyjski Ćandra i Soma
inkaska Mama Quilla
japoński Tsukiyomi
u Majów bogini Ix-chel
rzymska Diana i Luna
staroarabski Habal
sumeryjski Nanna
syryjska lwiogłowa Asztarte, czczona w Egipcie jako m.in. pani Księżyca
tracka Bendis
Kult lunarny ukształtował się prawdopodobnie w okresie matriarchatu. Wielu religioznawców uważa, że to jeden z najstarszych kultów w historii religii. Jego powszechność sprawiła, że niektórzy badacze uznali mity lunarne za podstawę wszelkiej mitologii i religii. Założenie to stanowi podstawę panlunaryzmu.
Księżyc przyciąga uwagę swoim rytmem stawania się, rodzenia i umierania - wydaje się podlegać tym samym uniwersalnym prawom co człowiek. Prawdopodobnie ta cecha sprawiła, że Księżyc stał się tak powszechnym przedmiotem refleksji religijnej. Owa cykliczność sprawiła, że Księżyc utożsamiono z wszelkimi rytmami życia (porównaj - nordyckie Norny), zmiennością, a co za tym idzie z wszelkimi sferami, którymi kieruje prawo cyklicznego stawania się: wodami, deszczem, roślinnością, wegetacją, urodzajem, losem, czasem, dwoistością życia i śmierci (co odzwierciedlała pełnia i nów), niekiedy ze światem pozagrobowym, a także z płodnością - żeńskim bóstwom Księżyca przypisuje się zarówno dziewictwo, jaki i płodność (tak jest m.in. w przypadku Artemidy). Męskie bóstwa Księżyca często łączy się z symbolami potencji i płodności (np. Sina łączono z bykiem), choć bywa, że przedstawia się ich jako starców.
Bóstwa lunarne w licznych religiach plemiennych uznawano za stwórców świata i ludzi (np. bóg Arebati u Pigmejów, bogini Ataentsic u Irokezów) bądź bóstwa naczelne (np. bóg Alignak u Eskimosów z Alaski).
Fazy Księżyca pozwalają mierzyć czas konkretny (w przeciwieństwie do czasu astrologicznego), czas "żywy" (jakby to określił Eliade), który wiąże się np. z deszczem, przypływami, zasiewami lub cyklem menstruacyjnym. W konsekwencji wiele zjawisk z różnych sfer związanych z wpływem Księżyca powiązano ze sobą, uznano je za równoważne. I wobec tego od neolitu ta sama symbolika obejmuje Księżyc, wody, deszcz, płodność kobiet (przede wszystkim) i zwierząt, roślinność, pośmiertny los człowieka oraz obrzędy wtajemniczenia.
Terminy obchodów kultowych także były wyznaczane przez fazy Księżyca. Do tej pory kalendarz księżycowy stosowany jest przez niektóre ludy zbieracko-łowieckie. Dawni Germanie poszli dalej - mierzyli czas według nocy. Ślady takiego mierzenia czasu zachowały się w tradycjach europejskich. Chrześcijanie obchodzą święta, w których noc jest ważniejsza od dnia: Boże Narodzenie, Wielkanoc, Zielone Świątki, noc świętojańska. Nadal też przy wyznaczaniu części z tych świąt uwzględnia się także fazę Księżyca (tak jest w przypadku Wielkanocy oraz zależnych od niej świąt ruchomych). Prawdopodobnie szabat pierwotnie wywodził się od świąt związanych z pełnią Księżyca. Ściśle z fazami Księżyca wiążą się wszystkie najważniejsze święta hinduizmu (bazą kalendarza sakralnego Indii jest sztuczna jednostka czasu tithi - dnia księżycowego = 1/30 miesiąca księżycowego).
Częstym motywem w wierzeniach jest przekonanie, iż Księżyc to jedno z oczu bóstwa nieba (drugim jest Słońce). Motyw ten jest obecny między innymi w mitologii japońskiej (Słońce - bogini Amaterasu oraz Księżyc - bóg Tsukiyomi powstały w trakcie ablucji oczu boga Izanagi, stwórcy świata) oraz egipskiej. Powiązanie Księżyca i Słońca w wierzeniach oddawano także na inne sposoby, najczęściej poprzez przypisywanie im pokrewieństwa typu rodzic-dziecko (np. babiloński Sin jest ojcem Szamasza, boga słońca, a egipski Chonsu - synem Amona) lub przedstawienia ich jako małżeństwo albo rodzeństwo (brat i siostra lub bliźnięta). Dość rzadko to samo bóstwo (zwykle hermafrodytyczne) jest personifikacją jednocześnie Księżyca i Słońca.
Wiele mitów związanych z kultem lunarnym wyjaśnia Księżyca cykliczne zmiany - jego umieranie (nów) i odradzanie się. Stąd przypuszczenie, iż motyw boga, który umiera i zmartwychwstaje ma właśnie lunarne korzenie. Zjawisko nowiu oraz zaćmień Księżyca często wiąże się w mitach z istnieniem potworów, które pożerają Księżyc (np. indyjski demon Rahu lub nordycki wilk Fenrir). W niektórych wierzeniach interpretowane są także plamy widoczne na tarczy księżyca (np. w mitologii ormiańskiej).
typ bóstw uranicznych, będący personifikacją gwiazd. Czasem stosowane jako określenie dla wszystkich bóstw uranicznych. Kult samych gwiazd jest szczególnie charakterystyczny dla wierzeń ludów koczowniczych i morskich.
Problematyka bóstw astralnych ściśle wiąże się z astrolatrią, czyli kultem wszystkich ciał niebieskich (Słońca, Księżyca, planet, gwiazd i gwiazdozbiorów), które zostały podniesione do rangi obiektów czci religijnej. Kult ten jest obecny w większości systemów politeistycznych. W szczególnie rozbudowanej formie pojawił się w rozwiniętych kulturach Azji (Indie, Chiny, Mezopotamia), w basenie Morza Śródziemnego (Egipt, Grecja, Rzym) oraz w wysoko rozwiniętych cywilizacjach obu Ameryk (Aztekowie, Majowie, Inkowie). Astrolatria wiązała się z reguły z uprawianiem astrologii, a wynikała z przekonania, iż pewne zjawiska przychodzące m.in. wraz ze zmianą pór roku i odbierane przez człowieka jako pozytywne lub negatywne, związane są z określonymi ciałami niebieskimi
Astrolatria przybiera różne formy:
- ciała niebieskie zostają utożsamione z bóstwami - przykładem tego może być związek Atona ze Słońcem
- ciała niebieskie traktowane są jak symbole, za którymi kryją się niepostrzegalni bogowie - na przykład: tarcza słoneczna jako przejaw boga Re
- ciała niebieskie odczytywane są jako tajemne pismo bogów - obserwowane w wierzeniach Babilonu, co znalazło odzwierciedlenie w rozwiniętych studiach astrologicznych.
Przykłady bóstw astralnych:
babilońskie: Marduk - utożsamiany z planetą Jowisz,
Isztar - utożsamiana z Gwiazdą Zaranną (planetą Wenus)
japoński Ame-no kagase-wo - bóg utożsamiany z Gwiazdą Polarną
grecki Astrajos, bóg światła gwiezdnego
staroarabska Al-Uzza, utożsamiana z planetą Wenus
indyjskie bóstwa utożsamiane z poszczególnymi ciałami niebieskim ("planetami" w rozumieniu astrologicznymi, graha):
Rawi - Słońce
Ćandra - Księżyc
Mangala - planeta Mars
Budha - planeta Merkury
Bryhaspati - planeta Jowisz
Śukra - planeta Jowisz
Śani - planeta Saturn
Rahu (wedyjski demon) - odpowiadał ósmej planecie, uważanej za sprawcę zaćmień Słońca i Księżyca
Ketu (obcięta głowa Rahu) - źródło komet i meteorów
bóstwa przyrody nieożywionej, władające niebem (w odróżnieniu od bóstw Ziemi, tellurycznych).
Wyróżniamy cztery typy bóstw uranicznych:
-solarne
-lunarne
-astralne
-nieba jako całości lub jego stanów;
ważniejsze bóstwa należące do tej kategorii:
chiński Tian (T'ien)
egipska Nut
grecki Zeus i Uranos
irański Ahura-Mazda
kanaejski Baal
rzymski Jupiter (Jowisz)
słowiański Perun
sumeryjsko-babiloński Anu (An)
wedyjski Djaus (Diw)
Kult bóstw uranicznych pojawia się w nawet najbardziej archaicznych społeczeństwach pierwotnych (np. wśród Pigmejów czy Australijczyków). Związane z tymi bóstwami mity należą do najstarszych (obok tellurycznych). Wydaje się, że wiara w niebiańską, boską istotę, która zapewnia płodność ziemi (m.in. dzięki zsyłanym deszczom) jest niemal powszechna. Według Eliadego poczucie religijnego znaczenia nieba jest naturalne: niebo jako wzniosłe, nieskończone, niezmienne objawia człowiekowi w bezpośredni sposób swoją transcendencję i świętość. Niektórzy religioznawcy wysunęli teorię, według której kult uraniczny stanowi przejaw pierwotnego, pierwszego wierzenia człowieka, będącego podstawą dla pojawienia się innych postaci w religiach.
Od początku bóstwa uraniczne to bóstwa najwyższe; dobrzy, wieczni stwórcy, założyciele religii, stróżowie i twórcy prawa (piorun jawi się często jako kara za jego łamanie). Odgrywają kluczową rolę w kosmogonii, teogonii i antropogonii (często współdziałają wtedy z bóstwami ziemi i oceanu).
Jednakże w miarę rozwoju wierzeń naczelne bóstwa niebiańskie ustępują miejsca innym postaciom - kiedyś kult uraniczny stanowił centrum życia religijnego, dziś to raczej peryferie. Obserwujemy przejście od transcendentnych i pasywnych istot niebiańskich do dynamicznych, łatwo dostępnych, wyraźniej spersonifikowanych postaci - w pewnym sensie sacrum zbliża się do konkretnej, ludzkiej rzeczywistości, życia codziennego.
Owa przemiana może podążać w różnych kierunkach:
-część bóstw zaczęto czcić jako bóstwa najwyższe, władców świata i innych bóstw, twórców prawa, dbających o jego przestrzeganie, stanowiących wzór dla władców ziemskich. Przykładem takich bóstw mogą być: Tian, Waruna, Ahura-Mazda.
-inne bóstwa skojarzono ze zjawiskami atmosferycznymi (deszczem, burzą, gromem, wiatrem, huraganem), przypisując im w ten sposób moce zapładniające (często też dodatkowo przypisywano im atrybuty bóstwa najwyższego). Przykładem takich bóstw mogą być: Baal, Zeus, Jupiter, Indra, Thor. Prawdopodobnie nastąpiło to wskutek pojawienia się rolnictwa i kultów agrarnych. Bogowie ci to często małżonkowie wielkiej bogini tellurycznej, wiązani z kultem byka (ziemię wtedy symbolizuje krowa).
-część bóstw uranicznych została skojarzona z bóstwami solarnymi, rzadziej lunarnymi lub astralnymi (lub przez nie wyparta).
-bóstwa uraniczne, jako twórcze, wszechmocne i mądre czasem stopniowo stawały się abstrakcjami, personifikacjami pojęć tłumaczących wszechświat. Tak się stało w przypadku Iho, bóstwa czczonego w Nowej Zelandii i na Tahiti, Nzambi czczonego u Bantu, być może w ten sposób kształtowało się pojęcie brahmana.
bóstwa przyrody nieożywionej, władające sferą ziemską (w odróżnieniu od bóstw niebieskich, uranicznych). W wierzeniach są równie potężne i powszechne, co bóstwa uraniczne.
Wyróżniamy trzy typy bóstw tellurycznych:
1. bóstwa Ziemi jako całości; ważniejsze spośród nich:
2. bóstwa poszczególnych form ukształtowania powierzchni Ziemi:
A. najważniejsza i najliczniejsza grupa w tej kategorii to bóstwa akwaryczne - bóstwa wód: rzek, mórz itp., przykłady:
celtycki Ler
grecki Okeanos i Posejdon, Alchebos - jeden z ważniejszych bogów rzecznych
indyjska Ganga i Jamuna - bóstwa rzek: Gangesu i Jamuny
inuicka Sedna - gniewna bogini morza
polinezyjska Tara
rzymski Neptun
sumeryjski Enki
Woda w wierzeniach to symbol całokształtu możliwości, macierzy, podstawa każdego zjawiska kosmicznego, symbol pierwotnej substancji, z której biorą początek wszelkie formy i do której powracają. Jako taka często pojawia się w mitach kosmogenicznych obok Ziemi i nieba; ściśle łączy się także z kultami lunarnymi.
B. do tej grupy należą także bóstwa gór i dolin; np.: Himawant - indyjska personifikacja Himalajów
C. oraz bóstwa roślinności związane przede wszystkim z kultem drzew, a także lasami, polami, nieużytkami.
typ bóstw tellurycznych. Są to bóstwa świata podziemnego - działające w głębi Ziemi i mieszkające w podziemiach. Zsyłają śmierć, ale i dają życie, są sprawcami płodności ziemi.
Kulty chtoniczne znane są w większości religii.
Wiążą się ściśle z kultem Matki-Ziemi, z którego prawdopodobnie się rozwinęły. Ważnym punktem jest tu utożsamienie Ziemi z łonem kobiety: człowiek rodzi się z łona matki-kobiety, aby po śmierci wrócić do łona Matki-Ziemi (śmierć widziana jako powrót do "domu"). Podkreśla to nierozerwalny związek narodzin i śmierci, który człowiek uświadomił sobie prawdopodobnie wraz z odkryciem rolnictwa i dostrzeżeniem analogii pomiędzy życiem ludzkim a życiem rośliny - kruchym, lecz nieustannie odradzającym się z łona ziemi.
Wobec tego nie dziwi powiązanie bogiń chtonicznych zarówno z wegetacją, jak i ze śmiercią. Typowym przykładem bóstw chtonicznych są:
grecka Demeter i Persefona (Kora) (a także Hades)
rzymska Ceres i Proserpina (a także Pluton)
staroceltyckie matrony - symbole płodności, urodzaju, związane także ze śmiercią i światem zmarłych
Czasem do bóstw chtonicznych zalicza się także bóstwa wulkanów i ognia podziemnego.
Apollo - bóg grecki czczony w Rzymie jeszcze przed VI wiekiem p.n.e. Poświęcone mu były igrzyska wprowadzone w III wieku p.n.e. Specjalnego kultu doznawał od czasu, gdy Oktawian August w podzięce za zesłane zwycięstwo pod Akcjum wzniósł mu wspaniałą świątynię na Palatynie. W tej świątyni przechowywano księgi sybilińskie - urzędowe przepowiednie rzymskie.
Amor - bóg miłości, syn Wenery, identyfikowany z greckim Erosem.
Bachus - bóg owoców i wina, przejęty przez Rzymian wraz z religią grecką. Co roku w dniu 17 marca obchodzono w Rzymie święto Liberalia, wtedy chłopcy, którzy ukończyli 17 lat życia, wkładali togę męską i byli zapisywani na listę obywatelską.
Cerera - staroitalska bogini roślinności wegetatywnej, córka Saturna i bogini Ops, utożsamiana z grecką Demeter. Uratowała Rzymian od głodu w czasie ataku etruskich wojsk Porsenny.
Dis - bóg świata podziemnego identyfikowany z greckim Hadesem, zwany też Plutonem. Mąż Prozerpiny. Władzy jego podlegały Furie i Libitina, bogini śmierci. W świecie podziemnym przebywały również dusze zmarłych czczone jako bóstwa życzliwe ludziom - Manes, bądź jako bóstwa szkodzące żywym - Larvae i straszące ludzi na ziemi, Lemures.
Diana - bogini italska identyfikowana z grecką Artemidą. Czczona w Kapui jako Diana Tifatina i w Aricji koło Rzymu jako Diana Nemorensis, o której kult troszczył się kapłan, rex nemorensis.
Eskulap - grecki bóg medycyny, którego kult wprowadzono do Rzymu w III wieku p.n.e. Miał świątynie na wyspie Tybru.
Eol - bóg wiatrów, któremu podlegały wiatry-bogowie:
północno-wschodni - Aquilo
północny - Boreas
południowo-wschodni - Eurus, Volturnus
południowy - Notus, Auster
północno-zachodni - Favonius
północno-zachodni wiejący od przylądka Iapygium i Brundisium w stronę Grecji - Iapex
wschodni - Solanus
Fortuna - bogini losu i szczęścia, utożsamiana grecką Tyche. Zaznawała w Rzymie kultu jako Fortuna Redux i jako Fortuna Huiusce.
Faun - italski bóg pasterzy, stad i pastwisk, utożsamiany z greckim Panem i rodzimym Sylwanem, bogiem lasów. Czczono go pod wezwaniem Fatuus i Lupercus. W epoce klasycznej wierzono w istnienie faunów-demonów łąk i lasów, odpowiadającym greckim satyrom. Faun doznawał czci w grocie Lupercal na zboczu Palatynu, o kult boga dbali kapłani Luperkowie. Święto ku jego czci przypadało na dzień 15 lutego.
Jowisz - bóg nieba, światła, grzmotów, piorunów, pogody i opiekun całego państwa rzymskiego. Zsyłał wojskom zwycięstwa, wspierał je w walce. Największy i najlepszy z bogów doznawał szczególnego kultu na Kapitolu w Rzymie oraz na Górze Albańskiej od wszelkich plemion latyńskich. Ku czci tego boga Rzymianie obchodzili specjalne święto. Kapłan Jowisza zaznawał w Rzymie wielkiego poważania. Z czasem Rzymianie utożsamili Jowisza z greckim bogiem Zeusem i złączyli z jego postacią wszystkie mity otaczające boga greckiego.
Junona - bogini nieba i światła, czczona na Kwirynale i wraz z Jowiszem i Minerwą na Kapitolu. Stanowiła wraz z nimi najważniejszą trójcę bogów w religii rzymskiej. Utożsamiana z grecką Herą, stała na straży państwa. Była małżonką Jowisza, królową nieba i ziemi, przestrzegała Rzymian przed niebezpieczeństwem, opiekowała się pannami, matronami, małżeństwami i narodzinami. W dniu 1 czerwca kobiety obchodziły uroczyście jej święto.
Luna - bogini Księżyca utożsamiana z grecką Selene, doznawała czci w świątyni na Awetynie.
Lary - rzymskie bóstwa pochodzenia etruskiego czczone jako duchy przodków, opiekunów życia rodzinnego. Każdy dom rzymski miał swego Lara. Posążki Larów, przedstawianych w postaci młodzieńców i Penatów, bóstw-opiekunów ogniska i spiżarni domowej, czczono w kapliczkach przy ognisku w atrium. Przystrajano je w wieńce przy każdej okazji. Wizerunki państwowych Larów i Penatów przechowywano w świątyni Westy.
Mars - staroitalski bóg młodości, wiosny, opiekun rolnictwa i ziemi uprawnej, od III wieku p.n.e. bóg wojny identyfikowany z greckim Aresem. Pierwotnie czczono go pod postacią włóczni. Atrybutem Marsa była święta tarcza, która miała spaść z nieba: przechowywano ją na rozkaz króla Numy wraz z jedenastoma podobnymi w pałacu królewskim na Forum Romanum, by zabezpieczyć ją w ten sposób przed kradzieżą. Mars, ojciec Romulusa i Remusa, doznawał czci jako protoplasta i opiekun całego ludu rzymskiego. O kult boga troszczył się specjalny kapłan oraz 12 kapłanów wchodzących w skład kolegium Saliów. Imieniem boga nazwano w Rzymie pierwszy, a później w nowym podziale roku trzeci miesiąc roku, a także pole ćwiczeń wojskowych. Wielka świątynia Marsa Mściciela stała na Forum Romanum. Żoną, czy siostrą, boga była Bellona, bogini wojny. Atrybutami boga były: pies, wilk, koń, dzięcioł.
Merkury - bóg handlu i rzemiosła, identyfikowany z greckim Hermesem, miał świątynie koło Circus Maximus na zboczu Awentynu, stanowiącym centrum handlu miejskiego. Uchodził za ojca Larów.
Minerwa - bogini mądrości i rzemiosł, utożsamiana z grecką Ateną, doznawała szczególnej czci na Kapitolu wraz z Jowiszem i Junoną. Uczniowie, wszyscy rzemieślnicy, artyści i lekarze obchodzili 19 marca pięciodniowe święto ku czci bogini.
Neptun - bóg mórz i oceanów. Modlono się do niego podczas suszy i w czasie święta w dniu 23 lipca. Świątynia Neptuna stała koło Circus Maximus. Żoną Neptuna była Salacia, personifikacja słonej wody.
Priap - grecki bóg ogrodów i sadów czczony również w Rzymie. Podobnie Wertumnus był bogiem ogrodów, Pomona boginią owoców oraz Flora boginią kwiatów.
Sol - sabiński bóg Słońca, czczony również w Rzymie jako opiekun zawodów sportowych; utożsamiany z greckim Heliosem.
Saturn - italski bóg zasiewów, utożsamiany z greckim Kronosem. Za jego rządów panował złoty wiek ludzkości, którego wspomnienie przetrwało w radosnym święcie Saturnalia, kiedy to panowie usługiwali swoim niewolnikom. Żoną Saturna była Ops, identyfikowana z grecką Reą.
Westa - utożsamiana z grecką Hestią bogini ogniska domowego. Kult jej miał wprowadzić do Rzymu sam Romulus. W świątyni Westy na Forum Romanum sześć dziewiczych Westalek pod kierunkiem Virgo Vestalis Maxima utrzymywało stały ogień i zanosiło do bogini modły za cały naród rzymski.
Wenera - bogini ogrodów, później miłości, a nawet śmierci, w której świątyni przechowywano narzędzia pogrzebowe. U schyłku II wieku p.n.e. została utożsamiona z Afrodytą. Ród Julijski, jak i cały naród rzymski wywodził swe pochodzenie od Eneasza, syna Wenery czczonej pod wezwaniem rodzicielki.
Wulkan - bóg ognia, wulkanów i rzemiosła kowalskiego, utożsamiany z greckim Hefajstosem. Doznawał czci na krytym ognisku na komicjum i w świątyni na Campus Martius. Święto boga obchodzili Rzymianie 23 sierpnia. W czasie uroczystości wrzucano do ognia rybki, a niekiedy i inne zwierzęta - relikt dawnych ofiar z ludzi. Wulkana wzywano przy gaszeniu pożarów.
Wiktoria - bogini zwycięstwa, utożsamiana z grecką Nike.
ISZTAR (sum. INANNA) była najważniejszym żeńskim bóstwem Mezopotamii. Bogini miłości, zmysłowości i wojny, królowa niebios.
Imię Isztar (wcześniej Esztar) w jezyku akadyjskim spokrewnione jest z imionami: Attar (południowoarabskie bóstwo) i Astarte (syryjska bogini, biblijna Asztoret).
Sumeryjskie Inanna - prawdopodobnie wywodzi się od Nin-ana ("Pani Nieba"). Występuje również w formie Inana oraz Innin.
Isztar według głównych przekazów przedstawiana jest jako córka boga Ana. Ale była też uważana za córkę boga księżyca Nanny (Sina) i siostrę boga słońca Utu (Szamasza). W jeszcze innych przekazach była córka Enlila a nawet Enkiego. Siostrą jej była Ereszkigal, bogini świata podziemnego Kur, a posłanką bogini Ninszubur.
Inanna nie ma stałego małżonka, ten fakt jest związany z tym, że jest boginią miłości cielesnej. Nawet z Dumizim, który czesto jest okeślany jako jej "umiłowany", łączą ją niejasne stosunki. Nie przypisywano jej także dzieci. Jedynym wyjątkiem jest bóg Szara.
W Uruk znajdowała się główna światynia Inanny E-ana ("Dom Nieba"). Istniały też lokalne odmiany tej bogini: Inanna z Zabalam, Inanna z Agade (Akad), Innana z Kisz, Isztar z Niniwy i Isztar z Arbeli.
W Isztar można wyodrębnić 3 niezależne postacie:
-bogini miłości cielesnej
-bogini wojny.
Dla Asyryjczyków była nią zwłaszcza Isztar z Arbeli.
-utożsamianie bogini z planetą Wenus. W tej formie występowała czasami pod imieniem Ninsianna.
Zwierzęciem Isztar był lew. A jej symbolem gwiazda lub tarcza z gwiazd.
W penym okresie symbolem mogła być też rozeta.
Zmieniony przez - Methos w dniu 2005-02-01 08:13:18
